Expositie Joodse werkkampen Balderhaar en Kloosterhaar 3 oktober 2015
Op zaterdag 3 oktober a.s. zal het precies 73 jaar geleden zijn dat de Joodse mannen van de werkkampen Balderhaar en Kloosterhaar voor de z.g.n. 'gezinshereniging' werden afgevoerd naar het doorgangskamp Westerbork. Toevallig viel 3 oktober 1942 ook op een zaterdag (Sabbat)!
De circa 185 mannen van beide werkkampen kwamen op die bewuste zaterdag bijeen bij de brug van Stellinga om vandaar, onder bewaking, lopend hun weg te vervolgen naar station Bergentheim. Vervolgens ging het met de trein naar Zwolle. Daar werden ze onder gebracht in het gymnasium om 's avonds verder getransporteerd te worden naar Westerbork.
Ter herdenking aan deze zwarte bladzijde uit onze geschiedenis zal deze zaterdag de Calduran Expositieboerderij aan de Verlengde Broekdijk 16 speciaal geopend zijn en daarbij geheel in het teken staan van de Joodse werkkampen Balderhaar en Kloosterhaar.
De boerderij is geopend van 14.oo tot 17.30 uur.
Daarnaast is de boerderij elke tweede zondag van de maand geopend van 14.00 - 17.30 uur.
De circa 185 mannen van beide werkkampen kwamen op die bewuste zaterdag bijeen bij de brug van Stellinga om vandaar, onder bewaking, lopend hun weg te vervolgen naar station Bergentheim. Vervolgens ging het met de trein naar Zwolle. Daar werden ze onder gebracht in het gymnasium om 's avonds verder getransporteerd te worden naar Westerbork.
Ter herdenking aan deze zwarte bladzijde uit onze geschiedenis zal deze zaterdag de Calduran Expositieboerderij aan de Verlengde Broekdijk 16 speciaal geopend zijn en daarbij geheel in het teken staan van de Joodse werkkampen Balderhaar en Kloosterhaar.
De boerderij is geopend van 14.oo tot 17.30 uur.
Daarnaast is de boerderij elke tweede zondag van de maand geopend van 14.00 - 17.30 uur.
70-jarige herdenking tragedie Joodse werkkampen
Voorportaal van onmenselijk lijden
Sanne Breukelman (met bril) en Iris Jasper uit groep 8 van basisschool Cantecleer leggen een bloemstuk bij het monument werkkamp Kloosterhaar, waar de Joodse mannen zijn afgevoerd. Scholieren stonden 3 oktober 2012 stil bij die gebeurtenis op 2 en 3 oktober 1942. (foto Frank Uijlenbroek)
Het zijn gitzwarte pagina's in de historie van Kloosterhaar: op 2 en 3 oktober 1942 worden nagenoeg alle Joodse mannen uit de toenmalige werkkampen Balderhaar en Kloosterhaar op transport gezet naar de Duitse vernietigingskampen. Jacob Krammer was één van de Joodse mannen in de werkkampen in Kloosterhaar. Op de avond dat een aantal Duitse soldaten in het kamp arriveert, voelt hij het onheil naderen. Hoewel de SS'ers zeggen er alleen de nacht te willen doorbrengen, besluit Krammer te vluchten. Het redt zijn leven. Maar zijn vrouw en kinderen zijn uit Groningen al naar kamp Westerbork te zijn gebracht. Hij ziet hen nooit meer terug.
Het is deze week precies zeventig jaar geleden dat alle Joodse mannen uit de werkkampen aan de Verlengde Broekdijk en de Groenedijk op transport worden gezet. De treinen die uit Mariënberg vertrekken brengen hen onder meer naar de beruchte vernietigingskampen Auschwitz en Sobibor.
De werkgroep monumenten Joodse Werkkampen heeft bij de onthulling op 20 april 2005 een boekje uitgebracht met de titel 'Ik stond erbij... en keek ernaar...'. Hierin onder meer getuigenissen van het onmenselijk lijden van twee overlevenden van de kampen. Ook is een les- en werkboek gemaakt voor kinderen uit de groepen 7 en 8 van basisschool Cantecleer. De werkgroep, onderdeel van Plaatselijk Belang, heeft dit jaar een expositie in de school ingericht. Opvallend is de maquette van het werkkamp Kloosterhaar, natuurgetrouw nagemaakt door amateurhistoricus Freddy Ekkel en Willem Reinders. In het klaslokaal hangen ook foto's en andere getuigenissen van het leven in de kampen. Indrukwekkend zijn de lijsten met namen van de mannen die zijn afgevoerd. Velen zijn vermoord, slechts een enkeling overleeft de holocaust.
Meester Wim Hulsebosch van groep 8 vertelt dat leerlingen al 'vertrouwd' zijn met hetgeen zich in Kloosterhaar heeft afgespeeld in de Tweede Wereldoorlog. Zo is het traditie dat groep 8 het oorlogsmonument tegenover de school onderhoudt. Aan het einde van het schooljaar dragen de leerlingen die taak over aan de kinderen uit groep 7. "Al proberen we de behandeling van dit onderwerp niet te zwaar te maken", zegt Hulsebosch. "We hebben daarom bepaalde foto's uit de expositie gelaten. We benaderen dit onderwerp ook vanuit het perspectief van een leerling door gebruik te maken van de website www.13indeoorlog.nl waarop het spel 'zoek je vader en ga op oorlogspad' staat. Dat maakt doorgaans veel indruk op de kinderen", weet Hulsebosch.
De Werkkampen Kloosterhaar en Balderhaar zijn in 1938 opgericht door de Rijksdienst voor de Werkverruiming, bedoeld om werkloze Nederlandse mannen op te vangen en hen werk aan te bieden zoals bosbouw en ontginningswerk. De kampen bestaan uit twee rijen houten slaap- en woonbarakken. In Balderhaar en Kloosterhaar was plek voor 96 personen.
Het zijn gitzwarte pagina's in de historie van Kloosterhaar: op 2 en 3 oktober 1942 worden nagenoeg alle Joodse mannen uit de toenmalige werkkampen Balderhaar en Kloosterhaar op transport gezet naar de Duitse vernietigingskampen. Jacob Krammer was één van de Joodse mannen in de werkkampen in Kloosterhaar. Op de avond dat een aantal Duitse soldaten in het kamp arriveert, voelt hij het onheil naderen. Hoewel de SS'ers zeggen er alleen de nacht te willen doorbrengen, besluit Krammer te vluchten. Het redt zijn leven. Maar zijn vrouw en kinderen zijn uit Groningen al naar kamp Westerbork te zijn gebracht. Hij ziet hen nooit meer terug.
Het is deze week precies zeventig jaar geleden dat alle Joodse mannen uit de werkkampen aan de Verlengde Broekdijk en de Groenedijk op transport worden gezet. De treinen die uit Mariënberg vertrekken brengen hen onder meer naar de beruchte vernietigingskampen Auschwitz en Sobibor.
De werkgroep monumenten Joodse Werkkampen heeft bij de onthulling op 20 april 2005 een boekje uitgebracht met de titel 'Ik stond erbij... en keek ernaar...'. Hierin onder meer getuigenissen van het onmenselijk lijden van twee overlevenden van de kampen. Ook is een les- en werkboek gemaakt voor kinderen uit de groepen 7 en 8 van basisschool Cantecleer. De werkgroep, onderdeel van Plaatselijk Belang, heeft dit jaar een expositie in de school ingericht. Opvallend is de maquette van het werkkamp Kloosterhaar, natuurgetrouw nagemaakt door amateurhistoricus Freddy Ekkel en Willem Reinders. In het klaslokaal hangen ook foto's en andere getuigenissen van het leven in de kampen. Indrukwekkend zijn de lijsten met namen van de mannen die zijn afgevoerd. Velen zijn vermoord, slechts een enkeling overleeft de holocaust.
Meester Wim Hulsebosch van groep 8 vertelt dat leerlingen al 'vertrouwd' zijn met hetgeen zich in Kloosterhaar heeft afgespeeld in de Tweede Wereldoorlog. Zo is het traditie dat groep 8 het oorlogsmonument tegenover de school onderhoudt. Aan het einde van het schooljaar dragen de leerlingen die taak over aan de kinderen uit groep 7. "Al proberen we de behandeling van dit onderwerp niet te zwaar te maken", zegt Hulsebosch. "We hebben daarom bepaalde foto's uit de expositie gelaten. We benaderen dit onderwerp ook vanuit het perspectief van een leerling door gebruik te maken van de website www.13indeoorlog.nl waarop het spel 'zoek je vader en ga op oorlogspad' staat. Dat maakt doorgaans veel indruk op de kinderen", weet Hulsebosch.
De Werkkampen Kloosterhaar en Balderhaar zijn in 1938 opgericht door de Rijksdienst voor de Werkverruiming, bedoeld om werkloze Nederlandse mannen op te vangen en hen werk aan te bieden zoals bosbouw en ontginningswerk. De kampen bestaan uit twee rijen houten slaap- en woonbarakken. In Balderhaar en Kloosterhaar was plek voor 96 personen.
Expositie werkkampen 2005 [lees meer...]
Monument
Een man op leeftijd schildert een zee met zeilvrachtschip op de deur van zijn garage. Hij is net aan het tuig toe en dat is nauwkeurig werk. Na zijn ziekenhuisopname afgelopen jaar kan hij niet meer lang staan, maar schilderen wil nog wel lukken. Hij kent het monument aan de Groenedijk voor de Joodse dwangarbeiders die hier enkele maanden verbleven. Samen met enkele andere bewoners heeft hij zich ingezet om ervoor te zorgen, dat dit stukje vergeten geschiedenis weer aandacht kreeg. Joodse mannen tussen 17 en 55 jaar uit Groningen werden gedwongen om hier zwaar werk te verrichten. De meeste waren dit niet gewend. [lees meer..]
Werkkampen
Hier binnenkort meer informatie over de
werkkampen
Balderhaar en Kloosterhaar.
werkkampen
Balderhaar en Kloosterhaar.
